Zalecenia i stanowiska PTN

Interdisciplinary expert team statement on the treatment of multi-bed atherosclerotic disease — by Pol. Card. Soc., Pol. Lipid Ass., Pol. Soc. Diabet., Pol. Neurol. Soc. & Pol. Soc. Nephrol.

Opublikowano: 07-03-2025 r.

Interdisciplinary expert team statement on the treatment of multi-bed atherosclerotic disease — endorsed by the Polish Cardiac Society, Polish Lipid Association, Polish Society of Diabetology, Polish Neurological Society, and the Polish Society of Nephrology
Dyrbuś K, Banach M, Gil R, Gąsior M, Broncel M, Gellert R, Stompór T, Jankowski P, Gierlotka M, Gruchała M, Dzida G, Mitkowski P, Kowalska I, Szymański FM, Słowik A, Sławek J, Lasek-Bal A, Kułakowska A, Kobayashi A, Rejdak K, Strojek K, Małecki M, Naumnik B, Krajewska M, Kuczmik W, Wiewióra M, Witkowski A.
Kardiol Pol. 2025;83(4):531-539. doi: 10.33963/v.phj.105235. Epub 2025 Mar 11. PMID: 40066957.

Atherosclerosis is a systemic disease which involves not only the coronary vessels but also occurs in other vascular beds (e.g., cervical, cerebral, and peripheral vessels), increasing cardiovascular risk. One of the causes of atherosclerosis is lipid disorders. In addition, other diseases, such as diabetes, chronic kidney disease, or familial hypercholesterolemia, accelerate the development of multi-bed (multilevel) atherosclerosis. Such patients are often treated by physicians of various specialties, and in our country there is no integrated system for managing these patients and their further treatment. This frequently results in the inability to achieve the therapeutic goals for low-density lipoprotein cholesterol set by the guidelines despite the availability of modern therapy for the treatment of lipid disorders in our country. The presented expert position paper postulates modification of the treatment of patients with multi-bed atherosclerosis by strengthening cooperation between physicians of many specialties (cardiologists, diabetologists, nephrologists, vascular surgeons, pediatricians, etc.) to improve the effectiveness of treatment and better educate the medical community and the treated patients.

Link do dokumentu

The use of intravascular contrast media in patients with impaired kidney function—joint clinical practice position statement of Polish Soc. of Nephrology & Polish Medical Soc. of Radiology

Opublikowano: 21-03-2024 r.

Chmielewski M, Serafin Z, Kamińska D, Skrobisz K, Kozak O, Olczyk P, Rutkowski P, Adamczak M, Szurowska E, Krajewska M.
Pol J Radiol. 2024 Mar 21;89:e161-e171

Radiological procedures utilising intravascular contrast media (ICM) are fundamental to modern medicine, enhancing diagnostics and treatment in diverse medical fields. However, the application of ICM has been constrained in patients with compromised kidney function due to perceived nephrotoxic risks, called contrast-induced nephropathy or contrastinduced acute kidney injury. Historical evidence marked ICM as a possible contributor to kidney damage. This led to restrictive guidelines advocating limited ICM use in patients with impaired renal function, preventing crucial radiographic interventions in patients with acute kidney injury (AKI) and chronic kidney disease. Recent advances challenge these traditional views. In particular, no direct causal relationship has been confirmed between contrast administration and elevated serum creatinine concentrations in humans. Furthermore, contemporary research models and meta-analyses do not associate AKI with contrast usage. This paper, prepared by a cross-disciplinary team of nephrologists and radiologists, presents updated guidelines for ICM application amid renal function impairments, emphasising the reduced nephrotoxic risks currently understood and loosening the previous restrictive approach in patients with renal dysfunction.

Link do dokumentu

Farmakologiczne leczenie nefroprotekcyjne w niecukrzycowej przewlekłej chorobie nerek — stanowisko Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego dotyczące praktyki klinicznej

Opublikowano: 20-10-2023 r.

Tomasz Stompór, Marcin Adamczak, Ilona Kurnatowska, Beata Naumnik, Michał Nowicki, Leszek Tylicki, Agata Winiarska, Magdalena Krajewska
Forum Nefrologiczne - Edukacja 2023;3(3):65-103.

Na całym świecie przewlekła choroba nerek (CKD, chronic kidney disease) ma charakter epidemii. Kamieniem milowym w leczeniu CKD było wprowadzenie inhibitorów układu renina–angiotensyna (RAS, renin–angiotensin system) (tj. ACEi lub ARB) nie tylko w charakterze leków obniżających ciśnienie tętnicze, lecz także działających nefroprotekcyjnie i posiadających potencjał redukcji białkomoczu. Przez dziesięciolecia leczenie to pozostawało jedyną udowodnioną strategią spowalniającą progresję przewlekłej choroby nerek. Sytuacja ta uległa zmianie kilka lat temu, przede wszystkim dzięki wprowadzeniu leków przeznaczonych do leczenia cukrzycy, które wykazały swoje działanie nefroprotekcyjne nie tylko w cukrzycowej chorobie nerek, ale także w CKD niezwiązanej z cukrzycą. Ponadto pojawiło się kilka leków precyzyjnie ukierunkowanych na mechanizmy patogenetyczne niektórych chorób nerek. Wykazano ponadto rolę kwasicy metabolicznej w progresji przewlekłej choroby nerek (a nie tylko jako następstwa CKD). W niniejszym artykule przeglądowym staramy się kompleksowo omówić wszystkie mające znaczenie terapie przyczyniające się do spowolnienia progresji niecukrzycowej choroby nerek, w tym leki obniżające ciśnienie tętnicze, poprzez nefroprotekcyjne działanie ACEi/ARB i spironolaktonu niezależne od obniżenia ciśnienia krwi, a także rolę inhibitorów kotransportera sodowo-glukozowego typu 2, leczenia kwasicy i strategie leczenia ukierunkowane na patomechanizm niektórych chorób. Pokrótce omawiamy także terapie mające spowalniać progresję CKD, dla których nie potwierdzono takiego działania. Jesteśmy przekonani, że opracowany przez nas szczegółowy przegląd zawierający praktyczne stanowisko dotyczące wielu aspektów leczenia pacjentów z niecukrzycową przewlekłą chorobą nerek, wypełni istniejącą lukę w dostępnej literaturze. Wierzymy, że może on stanowić pomoc dla lekarzy opiekujących się pacjentami z CKD w swojej praktyce klinicznej. Proponujemy również strategię postępowania, którą należy wdrożyć u większości pacjentów z niecukrzycową przewlekłą chorobą nerek, aby przeciwdziałać progresji choroby.
Artykuł jest tłumaczeniem pracy: Stompór T, Adamczak M, Kurnatowska I et al. Pharmacological Nephroprotection in Non-Diabetic Chronic Kidney Disease — Clinical Practice Position Statement of the Polish Society of Nephrology. J Clin Med 2023, 12, 5184. Należy cytować wersję pierwotną

Artykuł w języku polskim

Pharmacological Nephroprotection in Non-Diabetic Chronic Kidney Disease—Clinical Practice Position Statement of the Polish Society of Nephrology

Opublikowano: 09-08-2023 r.

Tomasz Stompór, Marcin Adamczak, Ilona Kurnatowska, Beata Naumnik, Michał Nowicki, Leszek Tylicki, Agata Winiarska, Magdalena Krajewska
J. Clin. Med. 2023, 12, 5184

Chronic kidney disease (CKD) is a modern epidemic worldwide. Introducing renin–angiotensin system (RAS) inhibitors (i.e., ACEi or ARB) not only as blood-pressure-lowering agents, but also as nephroprotective drugs with antiproteinuric potential was a milestone in the therapy of CKD. For decades, this treatment remained the only proven strategy to slow down CKD progression. This situation changed some years ago primarily due to the introduction of drugs designed to treat diabetes that turned into nephroprotective strategies not only in diabetic kidney disease, but also in CKD unrelated to diabetes. In addition, several drugs emerged that precisely target the pathogenetic mechanisms of particular kidney diseases. Finally, the role of metabolic acidosis in CKD progression (and not only the sequelae of CKD) came to light. In this review, we aim to comprehensively discuss all relevant therapies that slow down the progression of non-diabetic kidney disease, including the lowering of blood pressure, through the nephroprotective effects of ACEi/ARB and spironolactone independent from BP lowering, as well as the role of sodium–glucose co-transporter type 2 inhibitors, acidosis correction and disease-specific treatment strategies. We also briefly address the therapies that attempt to slow down the progression of CKD, which did not confirm this effect. We are convinced that our in-depth review with practical statements on multiple aspects of treatment offered to non-diabetic CKD fills the existing gap in the available literature. We believe that it may help clinicians who take care of CKD patients in their practice. Finally, we propose the strategy that should be implemented in most non-diabetic CKD patients to prevent disease progression.

Link do dokumentu