Dostęp do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów

materiał opracowano na podstawie komunikatu MZ

Z dniem 14 lutego 2025 r. weszła w życie ustawa z dnia 5 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, implementująca istotne zmiany w zakresie preskrypcji produktów refundowanych, szczególnie w zakresie bezpłatnych wykazów dedykowanych dla dzieci i seniorów.

Na podstawie aktualnych przepisów receptę na bezpłatne leki z wykazów 18- i 65+ może wystawić „osoba uprawniona” w rozumieniu ustawy refundacyjnej, czyli osoba, która posiada prawo wystawania recept, które to prawo wynika wprost z przepisów regulujących prawo wykonywania danego zawodu medycznego, i jest to w szczególności:

1) Lekarz – niezależnie od tego czy działa w ramach zatrudnienia w podmiocie leczniczym, czy też prywatnie – w ramach wykonywania działalności leczniczej w ramach praktyki zawodowej. Uprawnienie uzyskał każdy lekarz posiadający prawo wykonywania zawodu aktywnie wykonujący zawód, a także, wyjątkowo, lekarz, który zachował PWZ, ale zaprzestał aktywnego praktykowania zawodu (tzw. „lekarz emeryt”) – w zakresie recept pro auctore albo pro familiae, przy czym z uprawnienia przyznanego lekarzom emerytom nie wynika, że uprawnienie do wystawiania recept dla siebie albo rodziny, jako bezpłatnych, ma być ich wyłączna domeną. Uprawnienie to uzyskał każdy lekarz, nie jest ono też jakkolwiek powiązane ze specjalizacją.

2) Pielęgniarka (z wyłączeniem położnych) – przedstawiciele tego zawodu mogą wystawiać recepty jako bezpłatne niezależnie od tego czy działają w ramach zatrudnienia w podmiocie leczniczym, czy też prywatnie – w ramach wykonywania działalności leczniczej w ramach praktyki zawodowej. Inaczej niż w przypadku lekarza, pielęgniarka może samodzielnie wystawić receptę jako bezpłatną, wyłącznie jeżeli posiada dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo oraz tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa; samodzielne wystawienie przez pielęgniarkę recepty jako bezpłatnej dotyczy tylko tych leków lub wyrobów medycznych, których skład (w przypadku leków) albo rodzaj jest określony w przepisach (rozporządzeniu Ministra Zdrowia) wydanych na podstawie art. 15a ust. 8 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej. 

3) Farmaceuta – przedstawiciele tego zawodu będą mogli wystawiać recepty jako bezpłatne w programie „leki -18/65 +” w takim zakresie, w jakim posiadają prawo wystawiania recept farmaceutycznych, czyli w związku z zagrożeniem zdrowia.

Pozostałe kryteria otrzymania bezpłatnego leku pozostały bez zmian.